Gospodarcze kontakty czesko-polskie zawsze stanowiły podstawę sąsiedzkich stosunków między Czechami i Polakami.
Pomysł założycieli Czesko-Polskiej Izby Handlowej (CZPIH) polegał na wykorzystaniu długoletniej tradycji wzajemnych relacji gospodarczych i uznaniu niebagatelnych osiągnięć z uwzględnieniem powrotu naszych krajów do zasad gospodarki rynkowej mając również na uwadze poziom wiedzy założycieli nowych podmiotów gospodarczych.
Wszystkie te aspekty, podobnie jak i uwarunkowania polityczne, rzutowały na początki działalności Izby i determinowały jej priorytety. Przed założycielami Izby stało zadanie opracowania i pokazanie konkretnych metod, form i kierunków działania, które byłyby odpowiedzią na konkretne i obiektywne potrzeby współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Czechami.
Powołanie Czesko – Polskiej Izby Handlowej, co należy mocno podkreślić, zostało w znacznym stopniu „wymuszone” przez podmioty gospodarcze działające na obu rynkach oraz ogólnym stanem postępującej integracji.
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku siłą napędową rozwoju stosunków gospodarczych były głównie małe i średnie przedsiębiorstwa prywatne, często nawet samodzielni rzemieślnicy czy handlowcy. Jednak przedsiębiorcy mieli niewiele doświadczeń w tego typu działalności, większość z nich dopiero od kilku lat próbowała prowadzenia interesu w swoim kraju, na własnych błędach uczyła się poruszać na rynku i podejmować próby przenikania na rynek sąsiedniego kraju. W tym czasie natrafiała jeszcze na szereg barier, z którymi przedsiębiorcy musieli się borykać. Odczuwalny był brak wspólnej reprezentacji interesów współpracujących podmiotów wobec instytucji i urzędów, a nawet organów ustawodawczych, które mogłyby spowodować likwidację najbardziej dokuczliwych barier przeszkadzających przedsiębiorcom w ich biznesie i wzajemnym handlu.
Pierwszą zorganizowaną, wspólną platformą polskich i czeskich podmiotów gospodarczych było Stowarzyszenie Czesko-Polskiego Biznesu PROINFO, które powstało, przy poparciu Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie oraz Konsulatu Generalnego Republiki Czeskiej w Katowicach w 1996 roku. Prezesem Stowarzyszenia została Pani Danuta Przeczek.
Organizacja ta z siedzibą w Ostrawie była dobrowolnym stowarzyszeniem podmiotów fizycznych i prawnych, prowadzących działalność gospodarczą. Powstała ona z potrzeby lepszego wykorzystania możliwości przygranicznych regionów Czech i Polski do o wiele większej i bogatszej współpracy w najróżniejszych dziedzinach. Organizowało doradztwo fachowe, seminaria, wykłady, wspierało doskonalenie fachowe swych członków i prowadziło ich do rzetelnego stosunku do partnerów handlowych i klientów, a przez to do podnoszenia poziomu usług. Stowarzyszenie Czesko-Polskiego Biznesu PROINFO pełniło rolę informatora, koordynatora i gwaranta wybranych imprez wpływających na rozwój czesko-polskiej współpracy.
Powstanie CZPIH
Korzystając z doświadczenia Stowarzyszenia PROINFO w 1998 r. powołano do życia Czesko-Polską Izbę Handlową. Od początku zrzeszała ona czeskie i polskie podmioty gospodarcze, osoby prawne i fizyczne mające na celu rozwój stosunków handlowych oraz współpracy czesko-polskiej.
Członkami Izby są zarówno duże przedsiębiorstwa, jak i małe firmy i przedsiębiorcy. Zakres działalności obejmuje produkcję, handel i usługi. Branże dominujące pośród firm członkowskich to: przemysł hutniczy, maszynowy, budownictwo, przemysł chemiczny, usługi projektowe i inżynieryjne, elektrotechnika, ekologia, wykorzystanie źródeł odnawialnych, handel paliwami, transport, IT, reklama, realizacja targów, żywność – suplementy diety, finanse. Najważniejsze z firm założycielskich to Třinecké železárny, a.s., Řetězárna Česká Ves, a.s., Severomoravské vodovody a kanalizace Ostrava, a.s.
Osobami, które przygotowały i opracowały niezbędne dokumenty pozwalajace uruchomić procedury formalno-prawne w celu powołania CZPIH byli:
inż. Milan Peprník – Konsul Handlowy Konsulatu Generalnego Republiki Czeskiej w Katowicach, inż. Henryk Michalski – przedsiębiorca, Danuta Przeczková – Prezes Stowarzyszenia PROINFO, Irena Litauszka – przedsiębiorca, Oldřich Houška – dziennikarz oraz Barbara Kurzejová – pracownik Stowarzyszenia PROINFO.
24 września 1998 roku odbyło się w Domu Polskim w Ostrawie Konstytuujące Walne Zgromadzenie Czesko-Polskiej Izby Handlowej. Powołany został Zarząd Izby w składzie: doc inż. Jiří Cieńciała, CSc. – Prezes Zarządu i Dyrektor Generalny Huty Trzynieckiej S.A., inż. Milan Peprník – Konsul Konsulatu Generalnego RC w Katowicach, mgr inż. Marian Ozimek – Konsul Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie, Danuta Przeczek – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Czesko-Polskiego Biznesu PROINFO oraz inż. Vladimír Jirka – Dyrektor Regionalnej Izby Gospodarczej w Hradcu Kralowej.
W lutym 1999 r. utworzenie Izby zatwierdzone zostało przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej pismem ministra doc inż. Miroslava Grégra a w marcu Izba została zarejestrowana jako osoba prawna w Okręgowym Sądzie Handlowym w Ostrawie oraz uzyskała zezwolenie na działalność gospodarczą.
CZPIH zmieniła swoją formę prawną w dniu 6 stycznia 2022 r. na zarejestrowane stowarzyszenie w zgodnie z postanowieniem § 214 ustawy nr 89/2012 Dz.U., Kodeksu cywilnego.
Ukierunkowanie działalności CZPIH
Kierunki działalności w pierwszym okresie opierały się na doświadczeniach izb handlowych, stowarzyszeń, klubów itp. a zwłaszcza uwzględniały potrzeby aktualnych i potencjalnych członków. Duże rezerwy znajdowały się także we współpracy handlowej małych i średnich podmiotów gospodarczych, dla których szukano możliwości dostępu do obiektywnej i kompleksowej informacji o warunkach czesko-polskiej współpracy handlowej. Działalności również towarzyszyły odczuwalne przeszkody związane za narastającą konkurencją.
Hamulcem rozwoju obustronnie korzystnej współpracy były przeszkody prawno-legislacyjne, warunki i zasady uzyskiwania potrzebnych źródeł finansowania w celu realizacji obustronnie korzystnych operacji handlowych, również bariera językowa oraz brak obujęzycznych pracowników.
Kierunki działalności CZPIH opierały się więc na organizacji wspólnego uczestnictwa w wystawach oraz ekspozycjach, np.: Moravia Medica, METAL w Ostrawie, Czeskie Dni na Dolnym Śląsku, Targi Budownictwa w Krakowie, III Targi Drogownictwa DROGPOL Kraków, TARGBUD w Katowicach, Międzynarodowe Targi Maszynowe w Brnie, Targi Innowacji Gospodarczych i Naukowych w Katowicach, TRAVEL EXPO w Pradze i wielu innych.
Kojarzenie firm to ważna działalność Izby ułatwiająca jej członkom nawiązanie kontaktów międzynarodowych poprzez indywidualne prezentacje firm. Np. prezentacja firmy Medium Soft odbyła się w Konsulacie Generalnym RC w Katowicach, w Ambasadzie RC w Warszawie oraz w Jaśle, impreza promocyjna firmy Qualichem Sp. z o.o. odbyła się w Katowicach, firmy AGRO z Wodzisławia Śląskiego odbyła się w siedzibie Czesko-Polskiej Izby Handlowej w Ostrawie, firmy LAMBDA-PI Sp. z o.o. w Zameczku Łowieckim w Szilherzowicach.
CZPIH organizatorem licznych imprez
CZPIH stała się organizatorem licznych konferencji i seminariów, czyli spotkań biznesowych przeznaczonych dla wymiany informacji odnoszących się do różnych dziedzin prowadzenia działalności gospodarczej, współpracy transgranicznej, zagadnień prawnych, zamówień publicznych, wymianie doświadczeń branżowych pomiędzy przedsiębiorcami obu państw i omawianiu zagadnień związanych z działalnością oraz zarządzaniem przedsiębiorstwami.
Odbyły się na przykład: Seminarium Izby Budownictwa, Seminarium „Warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce“, Seminarium w Częstochowie, na którym CZPIH podpisała umowę o współpracy z Międzyregionalnym Stowarzyszeniem Gospodarczym, Światowa Konferencja Gospodarcza Polonii, Seminarium „Euroregionalne dofinansowane z funduszy Phare”, Misja Gospodarcza Polskich Przedsiębiorców Budowlanych w dziedzinie ustawodawstwa, Konferencja „Jak promować polskie firmy i wyroby w Republice Czeskiej”, spotkanie robocze „Uwarunkowania proceduralno-prawne w księgowości handlowej polskiej i czeskiej”, seminarium „Jak rozpocząć działalność gospodarczą w Republice Czeskiej?”, spotkanie Czesko-Polskiego Biznesu w Katowicach z okazji święta państwowego, konferencja „Czesko-Polski Dzień Energetyki”, Europejski Kongres Gospodarczy jedno z najważniejszych wydarzeń biznesowych w Europie Środkowej.
Projekty unijne CZPIH
Czesko-Polska Izba Handlowa z.s. aktywnie włączyła się też do realizacji projektów unijnych umożliwiających pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą wsparcia w kluczowych sektorach i regionach, jak chociażby w programie operacyjnym „Przygraniczna współpraca w latach 2007 – 2013” czy projekt „Eksportowy potencjał gospodarczy na terenach przygranicznych”. Dotacje stanowiły dodatkowe źródło finansowania dla przedsiębiorstw i miały pozytywny wpływ na rozwój przedsiębiorstw oraz na poprawienie ich konkurencyjności na rynku. CZPIH poprzez realizację projektów uzyskała dofinansowanie własnej działalności, a tym samym podniesienie rangi usług oferowanych dla firm członkowskich, ale i dla pozostałych zainteresowanych współpracą czesko-polską.
Tradycyjne Spotkania Biznesu z Czech, Polski i Słowacji w Ostrawie
Najważniejszą i największą coroczną imprezą CZPIH stały się Spotkania Biznesu, które odbywają się w ogrodach Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie, które zotały zainicjowane w roku 1997 przez Stowarzyszenie Czesko-Polskiego Biznesu PROINFO przy współpracy z Wydziałem Handlowym Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie.
CZPIH przejęła tę inicjatywę w 2000 roku i znacznie poszerzyła koncepcję spotkań. Obecnie mają one na celu: wspieranie i rozwój czesko-polskich kontaktów. W ostatnich latach częścią składową spotkań stała się część konferencyjna, która zajmuje się aktualnymi tematami współpracy gospodarczej RC, RP i SK. Poświęcona ona była na przykład priorytetom i perspektywom politycznej i gospodarczej współpracy Rzeczpospolitej Polskiej, Republiki Czeskiej i Słowackiej, wsparciu przemysłu i przedsiębiorczości na czesko-polskim pograniczu oraz o współpracy naukowo-technicznej. Niektóre edycje konferencji uwieńczyło uroczyste podpisanie memorandum dotyczące kwestii polsko-czeskiej współpracy w dziedzinach życia gospodarczego i społecznego.
Spotkania Biznesu znalazły swoje miejsce w kalendarzu ważnych czesko-polskich-słowackich wydarzeń biznesowych i są najbardziej prestiżową imprezą polsko-czeskiego-słowackiego biznesu w Republice Czeskiej. Corocznie zgromadzi około 200 osób, przedstawicieli biznesu, życia politycznego, instytucji okołobiznesowych, stowarzyszeń i izb branżowych.
CZPIH jest znaczącą organizacją zrzeszającą podmioty gospodarcze Republiki Czeskiej i Polski nie tyko w ramach regionu, lecz także w wymiarze ogólnokrajowym obu sąsiednich państw. Jej celem jest bycie partnerem międzynarodowego biznesu i wspieranie jego rozwoju. Działalność Izby nieustannie się rozwija, jednak jej zadania nie maleją. W obliczu kryzysu gospodarczego wywołanego pandemią okazują się niejednokrotnie bardziej doniosłe, niż w czasie jej powstania.